Onzichtbaar zijn. Dat is de hoofdopdracht van Navomilitairen die deel uitmaken van de zogeheten Special Forces . Deze elitetroepen met ,,spooksoldaten'' voeren ultrageheime missies uit. ,,Maar Rambo's zijn we niet'', zegt Leslie Thoelen (42), compagniecommandant van de Belgische Special Forces ,,Onze grote kracht ligt niet in de spieren, maar in de hersens.''
Officiële bevestiging is er niet, maar wellicht zijn het Amerikaanse en Britse eenheden van deze Special Forces die deze dagen in Afghanistan superterrorist Osama bin Laden ,,hapklaar'' moeten maken voor een grote militaire Navo-actie.
Een parachute annex zuurstof om van grote hoogte gedropt te kunnen worden. Diepgevroren voedselpakketten en water om twee weken te kunnen overleven. Een arsenaaltje aan wapens, camouflage- en communicatietechnieken. Dat zijn maar enkele van de attributen waarmee zogeheten special forces uitgerust zijn.
Paracommando zijn is geen basisvoorwaarde? Leslie Thoelen: ,,Neen. Wij rekruteren manschappen uit alle legereenheden. Kandidaten voor de Special Forces krijgen eerst zes maanden intensieve stage, theorie en praktijk. Veel cursussen gaan door in een speciale school in Duitsland. Na dat half jaar stage volgt er specialisatietraining in functie van de keuze ambifie- of luchtoperaties. Twee maanden opleiding vrije val bij voorbeeld. Of vijf maanden duikles. Daarna is er nog een permanente voortgezette vorming die zeer functiegericht is. Als aidman (,,dokter'') bij voorbeeld, of als sniper (scherpschutter) of radioman. En ook talenonderwijs hoort erbij. In functie van de risicogebieden waar Belgen opereren heb ik bij voorbeeld manschappen die Swahili of Servisch spreken. Arabisch of Afghaans? Neen, nog niet.''
Special Forces opereren nooit solo? ,,Neen. Een commando van vier man is het minimum. Afhankelijk van de opdracht kunnen dat er zes tot tien of nog meer zijn. Teamwork is alles. Elk individu krijgt trouwens een dubbele opleiding, als back-up voor één van de functies van een collega.''
Wat doen Special Forces precies? ,,De Navorichtlijn ter zake onderscheidt drie hoofdopdrachten. Eén: observatie en speciale verkenningen. Twee: directe actie. Drie: militaire ondersteuning.
Een concreet voorbeeld van elk van de drie? ,,Een observatieopdracht kan slaan op het observeren van een persoon, een woning of een route. Zo is een Belgisch team dezer dagen in Kosovo actief om een vermeende smokkelroute te ontmantelen.''
,,Een speciale verkenning kan zijn: het checken of een communicatiezendmast in vijandelijk gebied al dan niet in de buurt staat van bijvoorbeeld een school. Kwestie van in te schatten hoe risicozwanger een bombardement kan zijn.''
,,Directe actie is bijvoorbeeld het ontzetten van een bedreigd persoon. En opdracht drie, militaire assistentie, zullen we binnenkort in de praktijk brengen in Afrika. In het raam van een Amerikaans project geven we aan Kenyaanse militairen training in peace-keeping .
Hoeveel manschappen tellen de Belgische Special Forces ? ,,Begin de jaren zestig heette deze eenheid nog GVP (Gespecialiseerde Verkennings Patrouilles). Die was 150 man sterk. De recente herstructurering van het Belgische leger leidde tot een inkrimping tot 30 LRRP-manschappen (Long Range Reconnaissance Patrols) . Bedoeling is om de Special Forces, die deel uitmaken van het derde regiment lansiers-parachutisten in Flaminne, opnieuw uit te bouwen tot een potentieel van 82 man.''
Word je ,,spooksoldaat'' voor de kick of voor het geld? ,,Voor geen van beide. We verdienen niet meer of niet minder dan andere militairen. Wie het doet omwille van de kick op risicotoestanden is verkeerd bezig. Roeping is een betere term. En om de factor gevaar zo minimaal mogelijk te houden, is intensieve training en permanente bijscholing onze hoofdbekommernis, samen met de teamspirit.''
Zijn de Special Forces een pure mannenzaak? ,,Dat is in de praktijk wel zo, toch bij ons in België. Maar in theorie zijn vrouwelijke militairen even welkom. Ik wacht wel nog altijd op de eerste kandidate.''